تاریخچه آرایشگری در جهان و ایران
تاریخچه آرایشگری در جهان و ایران
به نظر شما تاریخچه آرایشگری در جهان و ایران به چه زمانی برمی‌گردد؟ خیلی از ما در طول یک ماه حداقل دو تا سه بار به آرایشگاه مراجعه می‌کنیم. بسته به نیاز روزمان از آرایشگر تقاضای خدمات متنوعی را داریم. مثلا کوتاهی موی سر، اصلاح ریش، اصلاح صورت و برطرف کردن ریشه موها و یا فقط حالت دادن موها. آرایشگری شغلی سخت چراکه مهارت آموزی در آن به زمان و تمرین زیادی احتیاج دارد.
آرایشگری مانند دیگر مشاغل تاریخچه و قدمت طولانی دارد. همه ما با تفاوت‌های ظاهری در کنار یکدیگر زیبا دیده می‌شویم، اما همیشه بشر سعی بر این دارد که بهتر دیده شود و زیبایی خود را افزایش دهد. این خصیصه انسان محدود به عصر حاضر نیست و چند هزارسال پیش هم انسان با استفاده از تکنیک‌های مختلف آرایش و پیرایش خود چهره و ظاهر خود را تغییر می‌داد.
در این قسمت قصد داریم بیشتر درمورد پیشینه این حرفه یا هنر آرایشگری که همواره در دوره‌های متوالی همراه انسان بوده و هست صحبت کنیم. همراه ما باشید تا تاریخچه آرایشگری در جهان و ایران را باهم مرور کنیم.
مفهوم آرایشگر و آرایشگری در تاریخ ایران و جهان
تاریخچه آرایشگری در جهان و ایران در کلیت موضوع خیلی از هم دور نیستند و اگر بخواهیم آرایشگر و شغل آرایشگری را تعریف کنیم، اینگونه خواهد بود:
- آرایشگر یا سلمانی کسیست که رسیدگی به اصلاح صورت، زیبایی صورت، کوتاهی موها و حالت دادن به موها را برعهده می‌گیرد.
- گذشتگان ما به آرایشگر، سلمانی می‌گفتند که هنوز هم می‌توان رواج این واژه را بین قدیمی‌تر ها دید.
- از دهه بیست کم کم مردم ترجیح دادند که سلمانی را به فراموشی سپرده و برای افرادی که در این زمینه مهارت دارند نام آرایشگر را انتخاب کنند.
- خوب است بدانید که آرایشگری در کشور ما دهمین هنر محسوب می‌شود.
چه چیزی آرایشگری در کشورها و ملل را از هم جدا می‌کند؟
حتما شما هم میدانید که بسیاری از عادات رفتاری، قوانین و حتی عادات غذا خوردن و لباس پوشیدن ملت‌ها با هم تفاوت دارد. بنابراین به راحتی می‌توان پذیرفت که به لحاظ موقعیت اجتماعی و فرهنگ در هر منطقه و کشور روشی خاص برای آرایش و پیرایش باب باشد. بنابراین ما می‌توانیم با کسب اطلاعات بیشتر درمورد تاریخچه آرایش و پیرایش در جوامع دیگر، دانش خود درباره تکنیک‌های رایج آرایشگری در دنیا از گذشته تا به امروز را افزایش دهیم:
تاریخچه آرایشگری در ایران
زمان دقیق شروع حرفه آرایشگری را نمی‌توانیم بگوییم، اما از شواهد و اسناد برمی‌آید که از قرن چهارم آرایشگری یکی از حرفه‌های مهم در ایران بشمار می‌رفت و بسیاری نیز در آن دوره به آرایش کردن و رسیدگی به موها و صورت خود علاقه داشتند، بنابراین شغل آرایشگری نیز رونق بسیار داشت.
در آن دوران مردم و بخصوص اشراف علاقه زیادی به مشک نشان می‌دادند و با استفاده از آن خود را خوشبو میکردند. اما آرایش تنها مختص به این دوره بود؟ خیر ما می‌توانیم رد پای حرفه آرایشگری و آرایش کردن را در دوران باستان ایران نیز به خوبی ببینیم. چگونه؟ حتما شما هم به گوشتان خورده که فلانی هفت قلم آرایش کرده.
این اصطلاح هفت قلم آرایش ریشه در تاریخ باستان ایران دارد. زنان در ایران باستان در هفته مرحله یا قسمت چهره و موهای خود را زیبا میکردند. این هفت قلم را در ادامه نام می‌بریم:
- بند: در گذشته از بانوان از بند برای حذف موهای زائد صورت و ابرو استفاده میکردند.
- حنا: حنا از دیرباز علاوه‌بر خواص دارویی کاربردهای بسیاری در زیبایی پوست و مو نیز داشته و دارد. در تاریخ نیز آمده که زنان ایرانی از حنا برای رنگ دادن به ناخن‌ها و موهای سر استفاده میکردند. البته آن حنا را روی پوست صورت نیز قرار می‌دادند تا درخشندگی و جوانی پوست حفظ شود.
- سرخاب: سرخاب در واقع رنگ طبیعی و سرخ است که از فشردن گلبرگ‌های سرخ بدست می‌آمد. زنان و دختران عصاره قرمز رنگ گلبرگ‌ها را روی لب و گونه جهت سرخ شدن میزدند.
- خال: در گذشته داشتن خال بخصوص روی لب یکی از معیارهای زیبایی برای زنان و دختران ایرانی بود. آن‌ها هربار هنگام آرایش حتی اگر در صورت خال داشتند با استفاده از مواد رنگی و آرایشی روی صورت خال ایجاد میکردند.
- سرمه: بانوان ایرانی از سرمه برای رنگ دادن به دور چشم و مژه‌ها استفاده میکردند. سرمه از دوده به دست می‌آید.
- وسمه: وسمه از گیاهی سیاه یا نیلی رنگ بدست می‌آید. ان را خیس میکردند و به ابروها میزدند تا سیاه و پرپشت شوند.
- سفیداب: سفیداب را در حمام استفاده میکردند. سفیداب یک ماده بهداشتی و نظافتی محسوب می‌شد و مردان و زنان با استفاده از آن چرک و آلودگی را از روی پوست ازبین میبردند.
تاریخچه آرایشگری در مصر
- مصر یکی از اولین سرزمین‌هاییست که مردمانش بخصوص طبقه اشراف آن علاقه فراوانی به آرایش کردن سر و صورت خود علاقه داشتند.
- مصری‌ها به نظافت و استحمام زیاد نیز بسیار علاقمند بودند و همیشه سعی میکردند با استفاده از روغن‌های گیاهی و معطر پوست خود را خوشبو و نرم کنند.
- یکی از معروف‌ترین و زیباترین بانوان مصری که زمانی فرمانروای مصر نیز بشمار می‌رفت، کلئوپاترا بود. کلئوپاترا به مصرف لوازم آرایش و بطور کلی آرایش کردن علاقه فراوانی نشان می‌داد.
- جالب است بدانید که بانوان مصری بدون آرایش هرگز در هیچ محفلی شرکت نمی‌کردند.
- آن‌ها حتی برای عبور و مرور در اماکن عمومی نیز حتما صورت و موهایشان را آراسته میکردند.
- اگر قرار بودن در مراسم بخصوص شرکت کنند، حتما حمام‌های مخصوصی میرفتند و استفاده از عطر را ضروری می‌دانستند.
- بیش از هر بخش صورت چشم‌ها و آرایش آن‌ها برای زنان و مردان مصری بسیار مهم بود.
- تاریخچه آرایش در غرب آسیا
- در سرزمین‌های غرب آسیا مانند ژاپن و چین اغلب مردم بویژه گروه زنان به حفظ زیبایی پوست و مو علاقه زیادی داشتند.
- زنان آسیایی آموختن آرایش کردن را نوعی هنر می‌دانستند و همچنان نیز به آرایش کردن خیلی اهمیت می‌دهند.
- آن برای رنگ دادن به اطراف چشم و لب‌ها از سرخاب استفاده میکردند.
- برای زینت دادن به موها از انواع سنجان و زنجیر‌های حاوی گل و برای سفید کردن پوست از آرد برنج استفاده میکردند.
تاریخچه آرایشگری در آفریقا
- اگر در تاریخچه آرایشگری در جهان و ایران بدنبال دلیل اصلی تحول و تنوع در آرایش و پیرایش موها باشیم، مسلما اول باید از آفریقا بگوییم.
- آفریقایی‌ها موهای غالبا مجعد، فر و حالت دار دارند و از طرفی رنگ پوستشان در طیف تیره بسیار متنوع است.
- برخی از انواع شینیون آفریقایی یا بافت موی آفریقایی هنوز هم در دنیا مد هستند و هرگز از یاد نمی‌روند.
- زنان آفریقایی معمولا برای آرایش صورت از رنگ‌های خیلی شاد استفاده می‌کنند.
- در گذشته زنان آفریقایی برای تهیه لوازم آرایشی از گیاهان و گل‌های دارویی استفاده میکردند.
تاریخچه آرایشگری در اروپا
- تاریخ آرایش کردن در اروپا به قرن هجدهم بازمی‌گردد.
- دو ویژگی اصلی آرایش زنان اروپایی در آن دوران خال صورت و گونه و لب بسیار سرخ بود.
- زنان اروپایی کمتر چشمهایشان را آرایش میکردند و با ماده‌های سفید کننده پوست خود را بسیار روشن میکردند.
- آرایش موها در دوران بیشتر به فر کردن موها و بسته بالای سر محدود می‌شد.
- از زمانی که ملکه الیزابت اول به سلطنت رسید زنان یاد گرفتند که از ماسک برای محافظت از پوست استفاده کنند.
- ماسک صورت اروپایی‌ها اغلب حاوی شیر، کره، سبزیجات، میوه، پودر پوست تخم مرغ، شراب و بادام بود. این ماسک صورت می‌توانست زیبایی و جوانی پوست زنان را حفظ کند.
- جالب است بدانید که ورق آرایش و پیرایش در دوره سلطنت ویکتوریا برگشت و از این زمان به بعد زنان مجبور بودند در ساده‌ترین حالت ممکن باشند.
- فرانسه نخستین کشور اروپایی بود که مردمانش به استفاده از عطر علاقه نشان دادند و به ذوق و خلاقیت خود موفق شدند بهترین عطرهای دنیا را تولید کنند.
مواردی که نام بردیم و شرح مختصری درباره آن‌ها دادیم تنها بخش کوچکی از تاریخچه آرایشگری در جهان و ایران محسوب می‌شوند.
